Επαναστάτησε... Αν Τολμάς!...
Σενάριο-Σκηνοθεσία:
Μαρία Μπαλτατζή
Ερωτική Κοινωνικοπολιτική Σάτιρα
Κάθε Σάββατο στις 9.30 μ.μ.
(από 4 Φεβρουαρίου 2023)
Σημείωμα Σκηνοθέτιδος
Το Επαναστάτησε Αν Τολμάς αποτελεί μια
ελάχιστη διαμαρτυρία όσων συμβαίνουν χρόνια τώρα στην πατρίδα μας αλλά και
παγκοσμίως. Για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλαιότεροι. Από εμάς
τους πολίτες, λοιπόν, εξαρτάται… Να ΖΗΣΟΥΜΕ ή απλά να επιβιώσουμε… Και γι’ αυτό
ο Αγώνας για Ζωή…Αξιοπρέπεια… Αυτοδιάθεση…
συνεχίζεται!...
«Η
υπεροχή μιας ουσίας σε βάρος της αντίθετής της είναι αδικία. Γι ΄αυτό ακολουθεί
μια αντίδραση που οδηγεί στην αποκατάσταση της ισότητας. Ο Νόμος στο βασίλειο της
φύσης είναι η δικαιοσύνη και ο φυσικός κόσμος κυβερνιέται με κανόνες και τάξη»,
Αναξίμανδρος.
Υπόθεση
Αθήνα,
Μάιος 1992. Οι ήρωες του έργου είναι πρόσωπα της
καθημερινής ζωής αλλά ταυτόχρονα και αντιπροσωπευτικά σύμβολα του σύγχρονου «νεοέλληνα».
Ένας
πλούσιος Θεσσαλονικιός επιχειρηματίας, διεφθαρμένος και αδίστακτος. Η ερωμένη
του, μια αμόρφωτη ακαλλιέργητη θεατρίνα. Ο δικηγόρος του επιχειρηματία που τον
βοηθάει στις παράνομες δραστηριότητές του. Ο βουλευτής που δωροδοκείται για να
περάσει νομοσχέδια υπέρ του επιχειρηματία. Και τέλος, ο αδέκαστος και αδιάφθορος
δημοσιογράφος-το είδος, βέβαια, τελεί υπό σπανιότητα-αποφασισμένος να
ξεσκεπάσει όλα τα οικονομικά και πολιτικά σκάνδαλα που ταλανίζουν την χώρα.
Σκληρή γλώσσα, κοφτοί διάλογοι, κυνικές
σχέσεις, κυριολεκτικά «κυνικές» και γι' αυτό αδιάντροπες. Ένας κλαυσίγελος
αναδύεται για όλα τα θύματα και τους θύτες που εγκλωβισμένοι περιμένουν ένα
θαύμα, που τις περισσότερες φορές δεν γίνεται. Ή μήπως, έστω και σπάνια,
γίνεται; Η συνέχεια επί της Σκηνής!
Η τέχνη
δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Μπορεί όμως να του αντιστέκεται, να τον
χλευάζει, να του υψώνει τον καθρέφτη κατάμουτρα, να γίνεται το σύντομο χρονικό
μιας εποχής.
Και γιατί όχι; Να λειτουργεί «παρανοϊκά και
ουτοπικά», σπάζοντας όλες τις «λελογικευμένες» λύσεις που οι «φωστήρες» του
έθνους προτείνουν...
Για την ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ
Μαρία Μπαλτατζή
Ερμηνεύουν (με
αλφαβητική σειρά)
Ορφέας Εξηντάρης: Ανδρέας Ξεφτέρης (Δικηγόρος)
Γιώργος Μακρής: Χάρης Δελής (Επιχειρηματίας)
Μαρία Μπαλτατζή: Μιμή Μαρά (Πρώην θεατρίνα, Ερωμένη Χάρη)
Μιχάλης Μπουντουλούσης: Σταύρος Τιμιόπουλος (Βουλευτής)
Νίκος Παλπάνης: Μάνος Βερνέζης (Δημοσιογράφος)
Σκηνοθεσία: Μαρία Μπαλτατζή
Διάρκεια: 100΄ (με ένα διάλειμμα 10΄)
Εισιτήριο: 15€
Απαραίτητη Η Τηλ/κή Κράτηση: 2310285452-6974195079
Ολύμπου 88-Θεσσαλονίκη (Αρχαία Ρωμαϊκή Αγορά)
Κοινωνικοπολιτική Ανάλυση Του Έργου
-Πρόκειται
για ένα ιδεολογικό κοινωνικοπολιτικό κείμενο ρωμαίικης ταυτότητας, το οποίο
ξετυλίγει τις αντινομίες που στέγασε το ξενόφερτο μεταπολεμικό μας όνειρο. Προβάλλει
τους κυνικούς μηχανισμούς της Ηγεσίας του Κράτους, της ρεμούλας, την
καταναλωτική βουλιμία, τον μαϊμουδισμό, την ωφελιμιστική εκπαίδευση χωρίς
όραμα, την έκλυση των ηθών και την μεθοδευμένη κατασκευή ενός κόσμου που
αναπαράγει με ηδονή τη μιζέρια του. Ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μας ένα πεδίο
μιας ανελέητης μάχης με την συντήρηση, την εκμετάλλευση, την εξάρτηση και τον
μεταπρατισμό, απεικονίζοντας την ταξική εικόνα της Ελλάδας που ποτέ δεν είχε
ορθόδοξη-κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα-αστική κοινωνία. Πράγματι, η μεταπολεμική
Ελλάδα είναι ένα αντιφατικό ιδεολόγημα συντήρησης και οραματισμών, προκατάληψης
και τόλμης, φανατισμού και αλληλεγγύης. Η βίαιη αστικοποίηση, η «χυδαία»
αναπτυσσόμενη μεταπρατική οικονομία και ηθική, οι πολιτικές αλχημείες και οι
ιδεολογικές πολώσεις άφησαν στην Ελληνική κοινωνία πολλά κενά, που δεν μπορούν
να καλυφθούν με τα «μπαλώματα» της αγοραίας κοινωνικής ευπρέπειας, της
καταναλωτικής ιδιοτέλειας και του ατομικισμού. Είναι ένας τεχνητός αλλά
δολοφονικός διπολισμός με θύτες και θύματα, ατσίδες και κορόιδα, συμβιβασμένους
και αμετανόητους. Αυτή είναι και η σημερινή μας σχιζοφρένεια. Όσοι
είναι απέξω θέλουν να μπουν μέσα και όσοι είναι μέσα θέλουν να δραπετεύσουν,
αλλά δεν μπορούν πια..., η πλειοδοσία της μαστροπού αγοράς είναι de facto
επιβεβλημένη πάνω στο γνήσιο ανθρώπινο συναίσθημα.
-Το έργο αναφέρεται κυρίως στην τάξη των
νεόπλουτων, όλων αυτών που «δημιουργήθηκαν» ύστερα από τον πόλεμο και ακόμη πιο
πρόσφατα, μετά την δικτατορία. Μια «τάξη», που έχει χάσει για πάντα το
παιχνίδι, μια «τάξη» που εξαργύρωσε και την ελάχιστη ελπίδα για έναν καλύτερο
κόσμο, θυσιάζοντας γύρω από τους νέους βωμούς της, όπως το κυλιόμενο μπαράκι,
το στερεοφωνικό συγκρότημα, το τραπέζι με την πράσινη τσόχα, τα «μπουζούκια».
Μια «τάξη» που πίνει, χαρτοπαίζει, «βιάζει», αυθαιρετεί, παγιδευμένη μέσα στην
ψευδαίσθηση της ελευθερίας που της παρέχει το εύκολο χρήμα. Μια «τάξη» ενδοτική
στην καταναλωτική ιδιοτέλεια, στον ατομικισμό και στην αγοραία κοινωνική
ευπρέπεια, αγκιστρωμένη στο ιδανικό της οικονομικής ευμάρειας, ισοπεδωμένη,
ανασφαλής, αρπακτική, αδίστακτη, αυτοκαταστροφική. Το χρήμα σαν κατακτημένο
μέσο, επιδίωξη και μύθος, έχει διαφθείρει τα πάντα.
-Με θεατρικά μέσα αναλύονται οι μηχανισμοί που
παράγουν αλλοτρίωση και αποτυπώνεται μια πωρωμένη συνείδηση ή μια χαλασμένη
ζωή. Ο πόθος για την αναπλήρωση των χαμένων αξιών
νοθεύεται από βολικούς συμβιβασμούς και συγκρούεται με την υποκριτική κοινωνική
ηθική. Τα πρόσωπα-μπλεγμένα σ' έναν πολύπλοκο κοινωνικό ιστό-φαίνονται ανίκανα,
ίσως και απρόθυμα να ξεφύγουν, γιατί απλούστατα και τα ίδια τον έχουν πλέξει.
Είναι άνθρωποι που λύγισαν, γονάτισαν, παραιτήθηκαν, συμβιβάστηκαν και
«συμπεθέριασαν» με το κοινωνικό κακό, ξεπουλώντας όνειρα,ιδέες και αξιοπρέπεια,
αλλοτριώνοντας κάθε μέρα την προσωπικότητά τους. Άνθρωποι συμπλεγματικοί, γεμάτοι ενοχές, αλλά
εγκλωβισμένοι μέσα σ' έναν λαβύρινθο, όπου Μινώταυρος είναι η ίδια η ψυχή τους.
Πουλήθηκαν; Σιώπησαν; Συμβιβάστηκαν; Βολεύτηκαν; Είναι η τραγική περίπτωση όλων
αυτών που διεκδικούν την επιβίωση έναντι οποιουδήποτε τιμήματος. Αλλά κι αυτοί
που δέχονται την επιβολή δεν είναι λιγότερο ένοχοι από εκείνους που την εφαρμόζουν.
Έχουν μέρισμα της ευθύνης, γιατί είναι παίχτες του ίδιου παιχνιδιού, σε μια
συναλλαγή που ξεπουλάει και εξευτελίζει την ανθρώπινη ύπαρξη. Και όλα αυτά για
μια ζωή έρπουσα, αν μπορεί καν να ειπωθεί «ζωή».
-Ωστόσο,
η προδοσία του εαυτού μας-του πλέον ανελέητου εχθρού μας-και η άρνηση της
παραδοχής της αλήθειας που ενεργοποιεί τον μηχανισμό άμυνας για να
δικαιολογήσει την ορθότητα των-επιλήψιμων στην ουσία τους-πράξεών μας, μπορεί
να γίνει το μέσο με το οποίο ένας άνθρωπος αυτοκαταστρέφεται. Η ΖΩΗ ΠΑΕΙ ΚΟΝΤΡΑ
ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΗΣ και αιτία της προσωπικής μας τραγωδίας είναι η αποτυχία να
αποδεχθούμε το τρομακτικό φορτίο της ελευθερίας και των προσωπικών ευθυνών μας.
Οι κυρίαρχες αξίες, τα ιδανικά και τα πρότυπα, όσο και τα στερεότυπα μιας
κοινωνίας, υπαγορεύουν τη διαμόρφωση των χαρακτήρων και των επιλογών τους.
Είναι ο πόλεμος ανάμεσα στην ανάμνηση της ηθικής και της πίεσης που ασκεί η
«πραγματικότητα».
-Αφορά
αυτό που ο Άρθουρ Μίλερ χαρακτηρίζει «παραδοξότητα της άρνησης». Το ένστικτο
αυτοσυντήρησης και αυτοεπιβεβαίωσης καλλιεργεί την υιοθέτηση μιας επίπλαστης
αθωότητας και της ψευδαίσθησης ότι τελικά έχει τη θέση που της αξίζει στην
κοινωνία. Αυτή η διάθεση προστασίας της ψευδούς εικόνας του εαυτού μας είναι
που οδηγεί τελικά στον αυτεγκλεισμό και στην ποινή που επιβάλλουμε οι ίδιοι
στον εαυτό μας. Τίποτε δεν είναι σημαντικότερο από την επιτυχία και το χρήμα
και συνεπώς όλες οι πράξεις μας δικαιώνονται από εμάς σαν θεμιτές. Η αυταπάτη οδηγεί
στην αλλοτρίωση και στο «θάνατο» της ύπαρξής μας, στην προσπάθεια να κρύψουμε
την αλήθεια από τον ίδιο μας τον εαυτό, θυσιάζοντας την ζωή για μια άθλια
επιβίωση, στην οποία, κάθε πρόσωπο είναι θύτης και θύμα ταυτόχρονα.
Για την ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ
Μαρία Μπαλτατζή
