Ο ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ (1836) του Νικολάι Γκόγκολ Διασκευή- Σκηνοθεσία: Μαρία Μπαλτατζή

              Η «ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ» ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ                    

    την κοινωνικοπολιτική σατυρική κωμωδία του Νικολάι Γκόγκολ

                      Ο ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ (1836)

                      Διασκευή- Σκηνοθεσία: Μαρία Μπαλτατζή                       

                           

    ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ  ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ  29 Ιανουαρίου & 5 Φεβρουαρίου 2017  

                         

                                          

                                            ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ   

Σημείωμα Σκηνοθέτιδας

Ο Επιθεωρητής του Νικολάι Γκόγκολ(1809-1852)-πατέρα του ρωσικού ρεαλισμού και του νεώτερου ρωσικού μυθιστορήματος-δημοσιεύτηκε το 1836 και προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις στον ρωσικό Τύπο. Χρειάστηκε η επέμβαση του ίδιου του Τσάρου Νικολάου Α΄ για να ανέβει. Τελικά το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στο «Θέατρο της Αυλής» στη Μόσχα, παρουσία του Τσάρου το 1836.

Θεωρείται από πολλούς κριτικούς ως ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της ρωσικής λογοτεχνίας και ως μια από τις κορυφαίες κλασικές κοινωνικές σάτιρες του παγκόσμιου δραματολογίου.

Ο Γκόγκολ με αφορμή την ανθρώπινη ανοησία και απληστία, την ηλιθιότητα και την εκτεταμένη πολιτική διαφθορά του Ρωσικού κράτους της εποχής του, δημιουργεί μια υπέροχη κωμωδία με σκηνές βαθιά σατιρικές, που οδηγούν την πλοκή σε υπέροχες κωμικές κορυφώσεις. Μέσα από την γελοιοποίηση χαρακτήρων και καταστάσεων αναδεικνύει όλες τις κοινωνικές παθογένειες-σε όποια χώρα και ιστορική περίοδο κι αν τις συναντάμε- μεταμορφώνοντας έτσι το επίκαιρο σε αιώνιο, το ηθογραφικό σε παγκόσμιο. Με αλάνθαστη τεχνική από την αρχή μέχρι το τέλος, πλάθει αληθινούς χαρακτήρες, στους οποίους ο θεατής αναγνωρίζει άτομα του κοινωνικού περιβάλλοντός του ή ακόμα-ανάλογα με το βαθμό αυτογνωσίας του-και… τον ίδιο τον εαυτό του. 

Πρόκειται για μια ανελέητη καταγγελία εναντίον της διαφθοράς και της διαπλοκής. Το καυστικό χιούμορ και οι ακραίες κωμικές καταστάσεις ξεδιπλώνουν ολοζώντανα μπροστά στα μάτια των θεατών την ασυδοσία της εξουσίας-πολιτικής, δικαστικής, διοικητικής, συνδικαλιστικής, Τύπου-και των μηχανισμών της, με την καθοριστική συμμετοχή των πολιτών-όλων των τάξεων και επαγγελμάτων-σ’ αυτό το αίσχος πολιτικής και κοινωνικής σήψης μέσω «εξαγοράς» της αξιοπρέπειας και της συνειδήσεώς τους, προκειμένου να εξασφαλίσουν χρήμα και «κοινωνική καταξίωση». Ένα απίστευτο γαϊτανάκι φτιαγμένο από γραφειοκρατία, μίζες, ρουσφέτια, διορισμούς, εκβιασμούς, απάτες, συκοφαντίες, προδοσίες, κολακείες, δωροδοκίες… Όλα στο βωμό του κέρδους και της ανθρώπινης απληστίας!

Η ανηθικότητα-διαχρονική αξία- διαπερνά όλη την κοινωνική πυραμίδα, από κάτω προς τα πάνω και από πάνω προς τα κάτω, συντηρώντας έτσι έναν γενικευμένο χυδαίο φαύλο κύκλο κοινωνικής αποσάθρωσης!

Η τραγικότητα της ανθρώπινης ανοησίας βρίσκεται στο ότι ιστορικά αρνείται να αντιληφθεί ότι, αργά ή γρήγορα, ανάλογα με το βαθμό κοινωνικής αποσύνθεσης-το τίμημα, με κάποιον τρόπο, το πληρώνουν όλοι! «Επώνυμοι» και ανώνυμοι «απλοί πολίτες» ή ακόμη χειρότερα «μάζες», όπως αρέσκονται να αποκαλούν τους πολίτες όποιοι κατάφεραν να εξασφαλίσουν μια θέση στα γρανάζια της εξουσίας ή ακόμη και όσοι αντιλαμβάνονται τον άνθρωπο σαν ένα απρόσωπο κομμάτι ενός μεγάλου, καλά χειραγωγημένου συνόλου!

«Ότι συμβαίνει, συμβαίνει επειδή εμείς το επιτρέπουμε!»

                                                                                                                                                                   Περίληψη Έργου

Σε μια μακρινή επαρχία της Τσαρικής Ρωσίας, ο διοικητικός μηχανισμός του κράτους λυμαίνεται αχαλίνωτα την τοπική κοινωνία. Οι κρατικοί υπάλληλοι, ξεκινώντας από τον επικεφαλής τους, τον Έπαρχο, συμπεριφέρονται ως δυνάστες του λαού, με κύρια και ουσιαστική τους ασχολία την κατάχρηση εξουσίας με απάτες, εκβιασμούς και εκφοβισμό όσων ζουν στην επαρχιακή αυτή πόλη. Μίζες, δωροδοκίες, διαπλοκή, μία διαβρωμένη εξουσία που καταβροχθίζει ανενόχλητη όσα μπορεί να της προσφέρει μια κοινωνία που έχει με τη σειρά της κι αυτή εθιστεί στην αναξιοπρέπεια, στην κολακεία, στο «λάδωμα».  

 Όμως, αυτή η ιδεατή κατάσταση για τους ανθρώπους της τοπικής διοίκησης διαταράσσεται ξαφνικά από την είδηση ότι επίκειται η «ινκόγκνιτο» άφιξη ενός υψηλόβαθμου Κρατικού Γενικού Επιθεωρητή από την πρωτεύουσα, ο οποίος έχει σκοπό να ελέγξει τον τρόπο με τον οποίο ασκούν τα καθήκοντά τους και να επιβάλει κυρώσεις σε εκείνους που δεν τα ασκούν όπως πρέπει…
Έντρομος ο Έπαρχος δίνει οδηγίες σε όλους τους τοπικούς ανώτερους υπαλλήλους, τον ένα πιο διεφθαρμένο από τον άλλο, να «εξωραΐσουν» και να «καλλωπίσουν» όλες τις παρανομίες και ατασθαλίες τους στο χώρο δικαιοδοσίας τους. Η αγωνία όλων κορυφώνεται και στην  μικρή κωμόπολη επικρατεί πανικός, κυρίως λόγω της μυστικότητας και της απόκρυψης ταυτότητας του εν λόγω Επιθεωρητού. Ποιος μπορεί να είναι; Διάφορες εικασίες και συνειρμοί οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο Επιθεωρητής έχει ήδη καταφθάσει, διαμένει σ’ ένα πανδοχείο της κωμόπολης και ονομάζεται Χλεστιακώφ. Αλλά ο «Επιθεωρητής» δεν είναι Επιθεωρητής. Είναι ένας σπάταλος και γι’ αυτό απένταρος, πεινασμένος, κατώτερος χαμηλόβαθμος δημόσιος υπάλληλος από την πρωτεύουσα, την Πετρούπολη, που ταξιδεύει με τελικό προορισμό την πατρική του κατοικία στο Σαράτοβ, έχοντας χάσει και το τελευταίο του ρούβλι χαρτοπαίζοντας.

Η μοιραία αυτή παρεξήγηση γίνεται η αιτία ενός καταιγισμού συναρπαστικών ξεκαρδιστικών τραγελαφικών καταστάσεων, με τον Χλεστιακώφ να γίνεται ακούσιος μάρτυρας όλης της διαφθοράς αλλά και της γελοιότητας και  βλακείας που κυριαρχούν στην τοπική κοινωνία. Από τον Έπαρχο και τους τοπικούς κρατικούς παράγοντες ως τους εμπόρους, εργολάβους, προμηθευτές δημοσίου, που παρουσιάζονται μπροστά του έτοιμοι να κολακέψουν, να δωροδοκήσουν, να κατηγορήσουν ο ένας τον άλλο, σ’ έναν ασύλληπτο ανταγωνισμό προσπάθειας να αποκτήσουν την εύνοια εκείνου που θεωρούν ανώτερό τους. Ο «Επιθεωρητής», συνειδητοποιώντας ότι τον περνούν για κάποιον ανώτερο κρατικό λειτουργό και απένταρος καθώς είναι, θα εκμεταλλευτεί τον πανικό τους και θα «αφεθεί» να του προσφέρουν φιλοξενία, χρήμα, έρωτα και ότι άλλο… μπορεί να του προσφέρει η επαρχιακή αυτή πόλη και θα το σκάσει… για να αποδειχθεί πόσο γελοία βλάκες μπορεί να είναι όσοι θεωρούν τον εαυτό τους έξυπνο, πονηρό και καταφερτζή!

Ο Γκόγκολ δημιουργεί για όλους αυτούς τους τύπους χαρακτήρων ένα κωμικοτραγικό καθαρτήριο όπου μέσα από την τιμωρία τους, ίσως, βρουν τη λύτρωση.

 Όσο για τον Χλεστιακώφ, πρόκειται για έναν χαρακτήρα για τον οποίο η φαντασία και η πραγματικότητα  έχουν αναμιχθεί σε ένα τρελό μείγμα ψευδαίσθησης. Μέσα από την προσπάθειά του να εκθέσει και να εκμεταλλευτεί τη γελοιότητα των άλλων, καταφέρνει να γίνει κι ο ίδιος γελοίος με την έπαρση, μεγαλομανία, επιδειξιμανία σ’ ένα παραλήρημα φαντασιοπληξίας σχετικά με την «ταυτότητά του», η οποία και βρίσκεται σε πλήρη αντίφαση με την κοινωνική αλλά και οικονομική πραγματικότητά του!

                                                                              Για την ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ

                                                                                     Μαρία Μπαλτατζή

Παίζουν (Με αλφαβητική Σειρά)

Αχιλλέας Δημητριάδης: Αντόν Αντόνοβιτς Σκόβζνικ-Ντμουχανόβσκι / Έπαρχος

Ορφέας Εξηντάρης: Οσίπ / Υπηρέτης Χλεστιακώφ

Γιώργος Ιτσινές: Ιβάν Αλεξάντροβιτς Χλεστιακώφ / Επιθεωρητής

Παντελής Μιχαλακάκης: Αμμός Φιοντόροβιτς Λιάπκιν-Τιάπκιν / Δικαστής

Αργυρούλα Οικονομοπούλου: Ναταλία Ιβάνοβνα Ντόμπινσκι  / Χήρα Κτηματία

Ντόλυ Παπαδάκη:Ειρήνα Σπιούνοβνα Στραβόνοβνα / Διευθύντρια Ταχυδρομείου

Κατερίνα Φερενίδου: Άννα Αντρέγεβνα / Σύζυγος Επάρχου

Βασιλική Χαραλαμπίδου: Όλια Νικολάγεβνα Ποπόβα / Επόπτης Ιδρυμάτων

Φανή Χατζημπάρμπα: Ναταλία Ιβάνοβνα Μπόμπινσκι / Χήρα Κτηματία

Ελένη Χειμώνα: Μαρία Αντόνοβνα / Κόρη Επάρχου

Σκηνοθεσία-Επιμέλεια Σκηνικών/Κοστουμιών/Μουσικής-Φωτογραφίας-Flyer:

Μαρία Μπαλτατζή

Ώρα Προσέλευσης: 19.30    Ώρα Παράστασης: 20.00 

Διάρκεια: 120΄ (με 2 διαλείμματα)

Θέσεις περιορισμένες / Απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση

Τιμή εισιτηρίου: 10€ (με ποτό)  Φοιτητικό/Κάρτα Ανεργίας: 7€

Ολύμπου 88(Αρχαία Αγορά) Τηλ.2310272909-2310285452-6974195079

www.politeiatheatrou.blogspot.com  e-mail: politeiatheatrou@gmail.com